| UNIWERSYTET MORSKI W GDYNI - WYDZIAŁ NAWIGACYJNY |
| Nr: |
|
Przedmiot: |
SYSTEMY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ W TRANSPORCIE |
| Kierunek / Poziom kształcenia: |
TRANSPORT / PIERWSZEGO STOPNIA |
| Forma studiów: |
STACJONARNE / NIESTACJONARNE |
| Profil kształcenia: |
OGÓLNOAKADEMICKI |
| Specjalność: |
TRANSPORT I LOGISTYKA |
| SEMESTR |
ECTS |
Liczba godzin w tygodniu |
Liczba godzin w semestrze |
| W |
C |
L |
P |
S |
W |
C |
L |
P |
S |
| III |
2 |
|
|
|
|
|
15 |
|
15 |
|
|
| IV |
3 |
|
|
|
|
|
15 |
|
15 |
|
|
| Razem w czasie studiów: |
60 |
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji (jeśli dotyczy przedmiotu)
| 1 |
Student posiada podstawową wiedzę z zakresu budowy i klasyfikacji map. |
| 2 |
Posiada ogólna wiedzę z zakresu technologii informatycznych i obsługi komputera. |
| 3 |
Posiada ogólna wiedzę z zakresu informatyki. |
| 4 |
Znajomość fizyki na poziomie szkoły średniej. |
| 5 |
Znajomość podstaw elektroniki, elektrotechniki i automatyki. |
| 6 |
Znajomość geografii na poziomie szkoły średniej. |
Cele przedmiotu
| 1 |
Przedstawienie podstawowych pojęcia dotyczące funkcjonowania GIS. |
| 2 |
Zapoznanie studentów ze środowiskiem programowym systemu modelowania i przetwarzania danych geograficznych ArcGIS. |
| 3 |
Przedstawienie specyfiki przechowywania i przetwarzania danych geograficznych w relacyjnych bazach danych. |
| 4 |
Poznanie podstawowych mechanizmów transferu danych pomiędzy aplikacjami, środowiskami programowymi. |
| 5 |
Zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami z zakresu systemów informacji przestrzennej, oraz źródeł danych przestrzennych dla celów tworzenia map cyfrowych. |
| 6 |
Przedstawienie podstaw modelowania informacji przestrzennej oraz nauczenie zasad tworzenia baz danych. |
| 7 |
Wykorzystanie źródłowych baz danych dla celów tworzenia map cyfrowych i map tematycznych. |
| 8 |
Wykonywanie podstawowych operacji na bazach danych, poznanie zasad przeprowadzania selekcji obiektów, wizualizacji danych przestrzennych oraz nabycie umiejętności z zakresu analiz przestrzennych. |
| 9 |
Zapoznanie studentów ze środowiskiem programowym QGIS. Przeprowadzenie podstawowych operacji w oprogramowaniu QGIS. |
| 10 |
Zastosowanie GIS w planowaniu i zarządzaniu transportem. |
Efekty kształcenia dla całego przedmiotu (EKP) – po zakończeniu cyklu kształcenia
| EKP1 |
Zna podstawowe narzędzia w oprogramowaniu QGIS lub ArcGIS (ArcPro) |
| EKP2 |
Zna zasady przechowywania i przetwarzania danych przestrzennych w oprogramowaniu QGIS lub ArcGIS (ArcPro). |
| EKP3 |
Definiuje i tworzy struktury oraz realizuje na nich stosowne operacje przewidziane w systemach GIS. |
| EKP4 |
Pozyskuje dane z zewnętrznych źródeł takich jak pliki tekstowe, arkusze kalkulacyjne czy systemy baz danych. |
| EKP5 |
Ocenia poprawność organizacji i efektywność wykorzystania zewnętrznych źródeł danych. |
| EKP6 |
Zna zasady i metody korzystania z systemów GIS w transporcie. |
| EKP7 |
Ocenia efektywność implementacji rozwiązań technologicznych dla potrzeb adaptacji SIP w transporcie. |
| EKP8 |
Zna podstawowe modele danych przestrzennych. |
| EKP9 |
Zna proces tworzenia systemów Geoinformatycznych, w tym m.in., sposoby pozyskiwania danych przestrzennych oraz oprogramowanie stosowane w systemach informacji przestrzennej. |
| EKP10 |
Potrafi prowadzić proste analizy przestrzenne z wykorzystaniem oprogramowania ArcGis |
| EKP11 |
Potrafi opracować numeryczną mapę dla potrzeb transportu na podstawie dostarczonych danych. |
| EKP12 |
Wykazuje potrzebę stałego zdobywania wiedzy technicznej oraz podnoszenia kwalifikacji zawodowych w celu ich efektywnego i odpowiedzialnego wykorzystania w kategoriach społecznych i ekologicznych |
Treści programowe
Semestr III
| Lp. |
Zagadnienia |
Liczba godzin |
Odniesienie do EKP dla przedmiotu |
Odniesienie do RPS |
| W |
C |
L |
P |
S |
| 1 | Wprowadzenie do ArcGIS. Selekcja danych i ich eksport. | 1 | | | | | EKP1 | |
| 2 | Praktyczne wykorzystanie oprogramowania ArcGIS. Tworzenie mapy. Wprowadzenie do elementów mapy. | 1 | | | | | EKP11 | |
| 3 | Model obiektowy ArcGISa. | 2 | | | | | EKP3 | |
| 4 | Analiza dostępności transportowej. Tworzenie analizy w oparciu o przygotowane dane wektorowe, | 2 | | | | | EKP10 | |
| 5 | Opracowywanie danych z wykorzystaniem podstawowych narzędzi geoprocesingu. | 2 | | | | | EKP3 | |
| 6 | MsSQL i export danych do środowiska ArcGIS. Import danych przestrzennych do środowiska ArcGIS, moduł pyodbc.py | 2 | | | | | EKP4 | |
| 7 | Pobieranie danych z Excela z wykorzystaniem modułu openpyxl.py. Budowa struktur i zbiorów danych wykorzystywanych w środowisku ArcGIS | 2 | | | | | EKP4, EKP5 | |
| 8 | Metody eksploracji i modyfikacji zbiorów danych | 2 | | | | | EKP2 | |
| 9 | Zaliczenie | 1 | | 1 | | | | |
| 10 | Wprowadzenie do ArcGIS. Selekcja danych i ich eksport. | | | 2 | | | EKP1 | |
| 11 | Praktyczne wykorzystanie oprogramowania ArcGIS. Tworzenie mapy. | | | 2 | | | EKP11 | |
| 12 | Model obiektowy ArcGISa. | | | 2 | | | EKP1 | |
| 13 | Analiza dostępności transportowej. Tworzenie analizy w oparciu o przygotowane dane wektorowe, | | | 2 | | | EKP2 | |
| 14 | Opracowywanie danych z wykorzystaniem podstawowych narzędzi geoprocesingu. | | | 2 | | | EKP3, EKP8 | |
| 15 | Regulacje prawne dotyczące danych przestrzennych. | | | 2 | | | EKP5 | |
| 16 | Nowe technologie w GIS, np. analizy 3D, wykorzystanie dronów w zbieraniu danych przestrzennych. | | | 2 | | | EKP4, EKP5 | |
Semestr IV
| Lp. |
Zagadnienia |
Liczba godzin |
Odniesienie do EKP dla przedmiotu |
Odniesienie do RPS |
| W |
C |
L |
P |
S |
| 1 | Historia i Rozwój Systemów Informacji Przestrzennej: przedstawienie przedmiotu, podstawowe definicje, SIP jako narzędzie do rozwiązywania problemów badawczych, SIP a geografia. | 2 | | | | | EKP1, EKP3 | |
| 2 | Zastosowania Systemów Geoinformatycznych: Nauki o Ziemi a oprogramowanie komputerowe, główne zastosowania SIP w administracji i usługach publicznych, planowanie usług i działalności gospodarczej, główne zastosowania SIP w transporcie i logistyce, główne zastosowania SIP do oceny warunków środowiskowych. | 2 | | | | | EKP1, EKP2 | |
| 3 | Metody Prezentacji Środowiska Przyrodniczego: cyfrowa prezentacja otaczającego świata, podstawowe właściwości danych przestrzennych, obiekty dyskretne i pola, raster i wektor, metody generalizacji informacji przestrzennej. | 2 | | | | | EKP1, EKP2, EKP8 | |
| 4 | Właściwości Danych Przestrzennych: autokorelacja przestrzenna i skala, metody poboru prób, wpływ odległości na cechy obiektu, współzależność zjawisk w przestrzeni. | 2 | | | | | EKP1, EKP8 | |
| 5 | Oprogramowanie Systemów Informacji Przestrzennej: rozwój oprogramowania GIS, architektura oprogramowania GIS. | 2 | | | | | EKP1, EKP7 | |
| 6 | Modele Danych Przestrzennych: definicja modelu danych, model rastrowy, model wektorowy, model obiektowy, przykłady modelu danych. | 2 | | | | | EKP3, EKP8 | |
| 7 | Źródła Danych Przestrzennych: pozyskiwanie danych pierwotnych, pozyskiwanie danych wtórnych, pozyskiwanie danych ze źródeł zewnętrznych, pozyskiwanie atrybutów danych. | 2 | | | | | EKP9, EKP10 | |
| 8 | Kolokwium | 1 | | 1 | | | EKP11, EKP12 | |
| 9 | Wstęp do GIS. Elementy i struktura oprogramowania. Typy danych (wektorowe, rastrowe). Praca z danymi w ArcCatalog. Dodawanie danych do ArcMap, podłączanie i tworzenie geobazy. Tworzenie skrótów do projektów, eksploracja danych, tabele atrybutowe, metadane. Praca w różnych widokach danych. Zmiana wyświetlania danych. Import współrzędnych do warstwy punktowej, rozpoznawanie oraz dobór odpowiedniego układu współrzędnych (UTM). | | | 1 | | | EKP4, EKP5, EKP6, EKP10 | |
| 10 | Symbolizacja poszczególnych typów danych. Metody klasyfikacji danych po atrybutach w geobazie. Zmiana kolejności wyświetlania danych. ‘Table of Contents’ (TOC) i możliwości wyświetlania poszczególnych typów danych w zależności od wyboru zakładki. Praca z narzędziami ‘ArcToolbox’ oraz możliwości tworzenia własnych ‘toobox’ów’. Podstawowe zasady projektowania mapy. Lista elementów, które powinny się znajdować na mapach; tworzenie układu mapy; dodawanie i modyfikacja elementów map. Export mapy. | | | 2 | | | EKP1, EKP2 | |
| 11 | Interpolacja w ArcGis. Stosowanie narzędzi służących do interpolacji, poznanie ich działania i różnic działania. Tworzenie NMT (Numeryczny Model Terenu), wizualizacja powierzchni terenu. | | | 1 | | | EKP11 | |
| 12 | Analiza wektorowa. Praca z podstawowymi narzędziami analizy wektorowej (clip, buffer, dissolve, merge). Wybór odpowiedniego narzędzia geoprzetwarzania dla konkretnego zadania GIS. | | | 2 | | | EKP8, EKP9, EKP10 | |
| 13 | Rejestracja danych w układzie współrzędnych. Narzędzia Georeferencing Tools; zasady rejestracji, błąd RMS. Wektoryzacja zarejestrowanych skanów. Różne rodzaje wektoryzacji – omówienie wad i zalet, a także ograniczeń poszczególnych metod. Wizualizacja przetworzonych danych przestrzennych. Zarządzanie danymi w tablicy atrybutowej (możliwości, narzędzia). | | | 1 | | | EKP7, EKP8, EKP9 | |
| 14 | Geoprzetwarzanie. Poznanie możliwości narzędzi analizy wektorowej. Pozyskiwanie, wprowadzanie, przetwarzanie i udostępnianie danych przestrzennych i atrybutów opisowych. Wprowadzanie, przeliczanie oraz porządkowanie danych w tablicy atrybutowej. | | | 2 | | | EKP6, EKP10 | |
| 15 | Narzędzia analizy rastrowej. Zasady korzystania z podstawowych narzędzi analizy rastrowej. Analiza na podstawie danych wektorowych i rastrowych. Zasady pracy z danymi rastrowymi. | | | 2 | | | EKP8, EKP9, EKP10 | |
| 16 | Kompleksowy projekt łączący wcześniej zdobytą wiedzę i umiejętności. Stosowanie narzędzi analizy wektorowej i rastrowej. Samodzielny dobór odpowiednich danych, narzędzi. | | | 3 | | | EKP7, EKP12 | |
Metody weryfikacji efektów kształcenia (w odniesieniu do poszczególnych efektów)
| Symbol EKP |
Test |
Egzamin ustny |
Egzamin pisemny |
Kolokwium |
Sprawozdanie |
Projekt |
Prezentacja |
Zaliczenie praktyczne |
Inne |
| EKP1 |
X | | | | | | | | |
| EKP2 |
X | | | | X | | | | |
| EKP3 |
X | | | | X | | | | |
| EKP4 |
X | | | | X | | | | |
| EKP5 |
X | | | | X | | | | |
| EKP6 |
| | | | X | | | | |
| EKP7 |
| | | | X | | | | |
| EKP8 |
| | | X | X | | | X | |
| EKP9 |
| | | X | X | | | X | |
| EKP10 |
| | | X | X | | | X | |
| EKP11 |
| | | | X | | | | |
| EKP12 |
| | | | | X | | | |
Kryteria zaliczenia przedmiotu
| Semestr |
Ocena pozytywna (min. dostateczny) |
| III | Uzyskanie oceny pozytywnej z Kolokwium (Testu) zaliczającego wykłady
Zrealizowanie z wynikiem pozytywnym wszystkich zajęć laboratoryjnych. Samodzielne rozwiązanie postawionego zadania |
| IV | Uzyskanie oceny pozytywnej z Kolokwium zaliczające wykłady
Zrealizowanie z wynikiem pozytywnym wszystkich zajęć laboratoryjnych w sposób wskazany przez prowadzącego |
Nakład pracy studenta
| Forma aktywności |
Szacunkowa liczba godzin na zrealizowanie aktywności |
| W |
C |
L |
P |
S |
| Godziny kontaktowe | 30 | | 30 | | |
| Czytanie literatury | 15 | | 15 | | |
| Przygotowanie do zajęć laboratoryjnych, projektowych | | | 10 | | |
| Przygotowanie do egzaminu, zaliczenia | 10 | | 10 | | |
| Opracowanie dokumentacji projektu/sprawozdania | | | 10 | | |
| Uczestnictwo w zaliczeniach i egzaminach | 2 | | 2 | | |
| Udział w konsultacjach | 2 | | 2 | | |
| Łącznie godzin | 59 | | 79 | | |
| Łączny nakład pracy studenta | 138 |
| Liczba punktów ECTS | 2 | | 3 | | |
| Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu | 5 |
| Obciążenie studenta związane z zajęciami praktycznymi | 50 |
| Obciążenie studenta na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich | 68 |
Literatura
Literatura podstawowa
Davis D.E., 2004. GIS dla każdego. Warszawa: Wydawnictwo Mikom.
Dawson M., 2019. Python dla każdego. Podstawy programowania. Gliwice: Wydawnictwo Helion (Wydanie III).
Ramalho L., 2016. Zaawansowany Python. Warszawa: Wydawnictwo Promise.
Date C.J., 2005. Wprowadzenie do systemów baz danych. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne.
Litwin L., Myrda G., 2005. Systemy Informacji Geograficznej – Zarządzanie danymi przestrzennymi w GIS, SIP, SIT, LIS. Gliwice: Wydawnictwo Helion.
Łuczyński B.W., 2014. Systemy informacji przestrzennej. Teoria i zastosowanie. Wrocław: Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej.
Urbański J., 2011. GIS w badaniach przyrodniczych. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Maćkiewicz B., 2013. Analiza przestrzenna i modelowanie w środowisku GIS. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Batko M., Gajda K., 2018. Wprowadzenie do GIS. Podstawy i zastosowania w gospodarce przestrzennej i ochronie środowiska. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego.
Literatura uzupełniająca
Czyżkowski B., 2006. Praktyczny przewodnik po GIS. ArcView 3.3 +CD. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Davis D.E., 2004. GIS dla każdego. Warszawa: Wydawnictwo MIKOM, ESRI Press.
Litwin L., Myrda G., 2005. Systemy Informacji Geograficznej – Zarządzanie danymi przestrzennymi w GIS, SIP, SIT, LIS. Helion.
Longley P.A., Goodchild M.F., Maguire D.J., Rhind D.W., 2008. GIS teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Maher M.M., 2010. Lining Up Data in ArcGIS: A Guide to Map Projections. Redlands: ESRI Press.
Urbański J., 2011. GIS w badaniach przyrodniczych: Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego. GIS.com - the Guide to Geographic Information Systems.
Breman J., 2010. Ocean Globe. Redlands: ESRI Press.
Butler A., 2008. Designing Geodatabases for Transportation. ESRI Press.
Gromiec M. (red.), 2006. Zastosowania GIS w meteorologii i gospodarce wodnej. Warszawa, Wyd. IMGW.
Tomlinson R., 2008. Rozważania o GIS - Planowanie Systemów Informacji Geograficznej dla menedżerów. Wydawnictwo Redlands, ESRI Press.
Werner P., 2004. Wprowadzenie do systemów geoinformacyjnych. Warszawa: WGiSR Uniwersytet Warszawski.
Zwoliński Z. (red.), 2009. GIS - platforma integracyjna geografii. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
Longley P.A., Goodchild M.F., Maguire D.J., Rhind D.W., 2015. Geographic Information Systems and Science. Chichester: Wiley.
Netzel P., 2021. ArcGIS Pro. Praktyczne wprowadzenie. Gliwice: Helion.
Lenda K., Struzik P., Mitka A., 2022. QGIS. Zaawansowane przetwarzanie danych przestrzennych. Kraków: Politechnika Krakowska.
Shekhar S., Chawla S., 2003. Spatial Databases: A Tour. Upper Saddle River: Prentice Hall.
Law A.M., Collins A.F., 2022. Getting to Know ArcGIS Pro. Redlands: ESRI Press.
Lewandowska M., 2020. Python w analizie danych przestrzennych. Gliwice: Helion.
Obe R., Hsu L., 2015. PostGIS in Action. Greenwich: Manning Publications.
Prowadzący przedmiot
| Tytuł/stopień, imię, nazwisko |
Jednostka dydaktyczna |
| 1. Osoba odpowiedzialna za przedmiot: |
|
| dr Oktawia Specht |
KT |
| 2. Pozostałe osoby prowadzące zajęcia: |
|
